BAZ Girişim olarak bu yazımızda, demografik istatistiklerin pazar araştırmasında nasıl kullanılacağını ele alacağız.
Ürünlerimizi iç veya dış pazara sunmaya hazırlanırken araştırma yapmanın önemini daha önceki yazılarımızda ele almıştık. Bir stratejiyle hareket etmek ve yapılması gerekenlerin listesini ve takvimini çıkararak ilerlemek firmamızın pazarlama çalışmalarını kolaylaştıracaktır. Bu noktada ürünlerimizin daha fazla talep göreceği pazarı, yaş grubunu belirleyip doğru fiyatlandırma ile uygun dağıtım kanalıyla yola çıkabiliriz.
Bu stratejinin oluşmasında önemli verilerden birisi de demografik istatistikler. Peki demografik istatistikler pazar araştırması yaparken neden önemlidir gelin örnekleriyle birlikte bunlara bakalım.
Hedef Kitle Belirleme:
Demografik istatistikler, bir ülke veya bölgedeki nüfusun yaş, cinsiyet, gelir seviyesi, eğitim durumu, meslek, etnik köken gibi özelliklerini gösterir. Bu bilgiler, bir şirketin ürün veya hizmetini kimlerharika e satmayı hedeflediğini belirlemesine yardımcı olur. Örneğin, bir oyuncak üreticisi, ürünlerini çocuk yaş grubuna sahip bölgelere daha yoğun bir şekilde pazarlamayı tercih edebilir.
Talep Tahmini:
Demografik veriler, bir pazarın potansiyel büyüklüğünü ve talebini tahmin etmek için kullanılabilir. Mesela, yaşlı nüfusun arttığı Japonya’da yaşlı bakım ürünlerine olan talebin arttığı gözlemlenmiştir.
Rekabet Analizi:
Belirli demografik gruplara yönelik ürünlerde veya hizmetlerde pazar payını ve rekabeti değerlendirmek için demografik verilere ihtiyaç duyabiliriz. Örneklendirme gerekirse; bir spor ayakkabı üreticisi firma, genç yetişkinlere yönelik yeni bir ürün serisi çıkarmayı planlıyor. Ancak bu pazara girmeden önce, hedef kitle olan genç yetişkinlerin hangi markaları tercih ettiğini, hangi fiyat aralıklarında ürün satın aldığını ve hangi özelliklere (rahatlık mı yoksa tasarım mı daha öncelikli) daha çok değer verdiğini bilmek istiyor. Bu bilgiler, firmanın rekabetçi bir ürün tasarlamasına ve pazarlama stratejisi oluşturmasına yardımcı olacaktır.
Ürün Uyarlaması:
Farklı demografik grupların farklı ihtiyaçları ve tercihleri vardır. Bu bilgiler, ürünlerin veya hizmetlerin belirli bir pazar için nasıl uyarlanması gerektiğini belirlemek için kullanılabilir. Hindistan pazarı için baharatlı cips üreten bir şirket, Avrupa pazarı için daha az baharatlı versiyonlarını üretebilir.
Pazarlama ve Tanıtım Stratejileri:
Demografik veriler, reklam ve tanıtım kampanyalarının hedef kitleye nasıl hitap edeceğini belirlemek için kullanılabilir. Buradan hareketle lüks bir saat markasının yüksek gelirli bireylerin yoğun olduğu bölgelerde reklam kampanyalarını yoğunlaştırması beklenebilir.
Fiyatlandırma Stratejileri:
Farklı gelir seviyelerine sahip demografik gruplar için farklı fiyatlandırma stratejileri belirlenebilir. Öğrencilere yönelik ürünlerde, öğrenci bütçesine uygun fiyatlandırma stratejileri belirlenebilir. Bir firma, öğrencilere yönelik özel bir dizüstü bilgisayar modeli üretmeyi planladığını varsayalım. Bu ürünün hedef kitlesi, üniversite ve lise öğrencileri olacaktır. Firma, bu kitleye uygun bir fiyatlandırma stratejisi belirlemek istiyor, çünkü öğrenciler genellikle sınırlı bir bütçeye sahiptir ve uygun fiyatlı ürünlere yönelme eğilimindedir. Öğrenci kimliği ile alımlarda indirim, taksitle ödeme gibi kolaylıklar da yine bu kapsamda göz önünde bulundurulmalıdır.
Dağıtım Kanallarının Seçimi:
Demografik verilere dayanarak, ürünlerin hangi bölgelerde veya şehirlerde daha yoğun bir şekilde dağıtılması gerektiğine karar verilebilir.
Risk Değerlendirmesi:
Demografik istatistikler, bir pazarda karşılaşılması muhtemel riskleri değerlendirmek için de kullanılabilir. Örneğin, genç nüfusa sahip bir ülkede uzun vadeli yatırımların riski daha düşük olabilir. Afrika kıtasını düşünecek olursak, genç nüfusunun yoğunluğu ile bilinir. Genç nüfus, teknoloji adaptasyonu, tüketim alışkanlıkları ve eğitim ihtiyaçları gibi birçok faktörde potansiyel fırsatları beraberinde getirir.
Bütün bu faktörler, demografik özelliklerine aşina olmadığımız pazarları hedeflerken, ki bu genellikle ihracat yapmayı istediğimizde daha çok karşımıza çıkar, stratejik kararlar alma aşamasında kritik öneme sahiptir. Söz konusu bu veriler, bir şirketin hedef pazarını daha iyi anlamasına ve bu pazarda daha etkili ve verimli bir şekilde faaliyet göstermesine olanak tanıyacaktır.
Peki bu bilgilere nereden ulaşabiliriz?
İşte ülkelerin demografik istatistiklerine ulaşabileceğimiz siteleri okuyucularımız için derledik. Firmaların Türkiye’deki demografik istatistiklere erişebileceği internet sitelerinden bazıları şunlardır:
Resmi İstatistik:
Resmi İstatistik web sitesi, Türkiye İstatistik Kurumu – Resmi İstatistik Daire Başkanlığı tarafından sunulan istatistiklere erişim sağlar. Site üzerinde nüfus, doğum, evlenme, boşanma, ölüm ve intihar olaylarına ilişkin sosyal ve demografik bilgilere ulaşabilirsiniz.
Coğrafi İstatistik Portalı:
Coğrafi İstatistik Portalı Türkiye İstatistik Kurumu tarafından sunulan coğrafi bazlı istatistiklere erişim sağlar.
Ulusal Veri Sayfası:
Ulusal Veri Sayfası üzerinde Türkiye İstatistik Kurumu’nun sunduğu tüm açık verilere erişim sağlanabilir.
Türkiye’nin yakın coğrafi komşularıyla ilgili demografik ve diğer istatistiksel bilgilere erişmek için ise şu kaynaklar size yol gösterebilir:
Dünya Bankası:
Dünya Bankası’nın Veri Portalı üzerinden birçok ülkenin ekonomik, demografik ve sosyal istatistiklerine erişim sağlanabilir.
Birleşmiş Milletler İstatistik Bölümü:
Birleşmiş Milletler’in İstatistik Bölümü üzerinden global istatistiklere erişim sağlanabilir.
CIA World Factbook:
CIA World Factbook üzerinden dünya genelindeki ülkelerin genel bilgilerine, coğrafi, ekonomik ve demografik verilere erişim sağlanabilir.
Eurostat:
Avrupa Birliği’nin istatistik ofisi olan Eurostat üzerinden Avrupa ülkeleriyle ilgili detaylı istatistiklere erişim sağlanabilir.
Bu kaynaklar, Türkiye’nin coğrafi komşuları olan Yunanistan, Bulgaristan, Gürcistan, Ermenistan, İran, Irak ve Suriye gibi ülkelerin demografik ve diğer istatistiklerine erişim için kullanılabilir. Bu sitelerin genellikle İngilizce dilinde olduğunu hatırlatmakta yarar var. Yabancı dilde araştırma yapmakta zorlanan okuyucularımız elbette Google’ın internet sitelerini otomatik çeviri özelliğini kullanarak ulaşmak istediği verileri elde edebilir.
