BAZ Girişim olarak bu yazımızda, uluslararası alanda sahtecilik ve dolandırıcılıkla ilgili konuları ele alacağız.
Sahtecilik ve Dolandırıcılıkla İlgili Dikkat Etmemiz Gerekenler
Ticaret, tarih boyunca olmuştur. Ticaret demek belge, muhasebe, yazı, matematik demektir. Bunların olduğu yerde sahtecilik ve dolandırıcılık da tarihin her zamanında bulunmuş, kolay yoldan para kazanmak için bu işlemlere girişen birçok kötü niyetli insan olmuştur.
Sahtecilik ve dolandırıcılık tarih boyunca vardı ve olacak. Bu noktada bizim dikkatli olmamız ve sahteciliğin/dolandırıcılığın hedefi olmamamız gerekiyor.
Peki bunu nasıl yapacağız?
- Tüm işlemlerimizde güvene değil önleme dayalı ilerleyeceğiz.
- Duygusal baskılara taviz vermeyeceğiz.
- “Malım gümrükte takıldı. Şu belgeyi alırsam az vergi vereceğim. Bugün gümrüğün çalışmasının son günü, uzun bir tatile girecek. Malı gümrükten çekemezsem üretimim durur.” gibi baskılara kendimizi güvene almadan boyun eğmeyeceğiz.
- Kültürel farklılıklar var diye uluslararası ticari ilkelerden sapmayacağız. Burada iki kişinin sözlü şahitliği yeterlidir. denildiğinde bile müzakere edilen şartları ele aldığımız belge hazırlayacağız.
- Açgözlü olmayacağız. Çok cazip tekliflere karşı daha bir dikkatli olacağız. Teklifi veren kişilerle uzun yıllardır güvene dayalı ilişki geliştirmediysek daha da dikkatli olacağız. Çok farklı ticari istihbarat kanallarından firmayı sorgulayacağız.
- Zaman baskısı, duygusal baskı gibi hususlara karşı dikkatli olacağız.
- Ülkede bulunan Ticaret Müşavir ve Ataşeliklerinden firmaya ilişkin bilgi edinmeye çalışacağız. Firmanın bağlı olduğu Ticaret ve Sanayi Odalarından firmanın güvenilirliğini sorgulayacağız.
- Sözleşme ve akreditiflere bilmediğimiz, anlamadığımız ibareleri koydurmayacağız.
- Sözleşme ve akreditiflerde gerçekleşmesi mümkün olmayan ibareleri koydurmayacağız. Örneğin, olmayan bir limanda teslim şartının akreditife yazılmasının akreditifte rezerve yol açacağını ve ödemenin yapılmayacağını bileceğiz.
- Gözetim firmalarını dış ticaret işlemlerimizde daha sık kullanacağız.
- İşlemlerimizin her anında bilmediğimiz alanlarda danışmanlık hizmeti almaktan çekinmeyeceğiz.
- İnternet siteleri çok profesyonel görünse bile, sitelerin sahte olabileceğini göz önünde bulundurup, başka kanallardan da kontrol etmeyi unutmayacağız.
- Üçüncü kişilere kurumlarımızın sistemlerini kullandırmamamız, antetli kağıda yazılı bilgi/belge verirken gereğinden fazla bilgi/belge/imza nüshası gibi şeyleri vermememiz gerekli. Kötü niyetli kişiler hızlıca bunların üstünde değişiklik yapabilir ve firmamızı zor duruma düşürebilir.
Ticaret Müşavir ve Ataşeliklerinin en önemli işlerinden birisi alacak-verecek sorunları veya dolandırıcılık konularıyla uğraşmak oluyor. Ayrıca, tedbiri elden bırakan birçok kişi bu sorunlarla karşılaşabiliyor. Maddi kaybın yanı sıra prestij ve zaman kaybı yaşanması da tüccarlarımızı ve firmalarımızı zorluyor. Bu noktada, tüm firmalarımızın uluslararası alanda iş yaparken adımlarını çok dikkatli atması ve gerekli araştırmaları farklı kanallardan yaparak ilerlemesi önem arz ediyor.
Örnek Anı;
Anı 1: Tahran’da çalışırken ülkemiz vatandaşı olan ve kendisini iş adamı olarak tanıtan birisi, İranlı birisi ile Büyükelçiliğimizi ziyarete geldi. Elinde kendisine ait olduğunu iddia ettiği bir hijyen-deterjan ürünleri kataloğu bulunuyordu. İran’da yaptırımlardan dolayı deterjan ithalatı yasaklanmıştı. Türk firma, İranlı yatırımcı ile yatırım yapmak istediğini belirtiyor, İranlı firmadan 350 bin dolar parayı aldıktan sonra makineleri göndereceğini ifade ediyordu. Firmanın adını ilk defa duymuştum. Site, katalog, işadamı olduğunu iddia eden kişinin sunumu oldukça profesyoneldi. Kişi, firmasının Türkiye’nin en büyük 8. deterjan üreticisi olduğunu söylüyordu. Ben de hızlıca veritabanından kontrol ettim. Böyle bir firma yoktu. Türk ve İranlı çıkarken yerel personelimize Farsça olarak kişiyi uğurlarken İranlı kişinin bizden haber beklemeden asla para vermemesi gerektiğini söylemesini istedim. Sonrasında yaptığımız araştırmalarda kişinin profesyonel bir dolandırıcı olduğu ortaya çıkmış, yapmak istediği faaliyet için Büyükelçiliği de aracı olarak kullanmak istemişti. Dikkatimiz İranlı kişinin dolandırılmasını önlemişti.
Diğer Anılar: İranlıların sinemada başarısı meddahlık geleneği ve taaruf adı verilen kültürlerinden kaynaklanmaktadır desek yanılmayız. Birçok Türk işadamını mizansenler yoluyla yoluyla dolandıran İranlılara görevlerimiz sırasında rastladık. Havalimanından askeri üniformalarla karşılayıp önemli iş paslayacağız diyerek dolandırıp geri gönderiyorlardı. Bu tarz mizansenlere karşı da dikkatli olunması gerekmekte. O süreçte öğrendiğim en önemli husus, birisi sizi gereksiz yere çok övüyor ve pohpohluyorsa emin olun arkadan başka işler çeviriyordur.
Sahtecilik ve Dolandırıcılıkla İlgili Uluslararası Alanda Çalışan Yapılar
ICC Commercial Crime Services (CCS)
ICC Commercial Crime Services (CCS), Uluslararası Ticaret Odası’nın suçla mücadele koludur. Merkezi Birleşik Krallık’ta bulunan CCS’nin ana görevi, her türlü ticari suçla mücadele etmektir.
CCS bir üyelik kuruluşudur ve üç özel bürodan oluşur. Bunlar özerk olarak çalışır ve üyelerine eksiksiz bir kaynak yelpazesi sunar. CCS üyeleri, hukuk mesleğini ve kolluk kuvvetlerini ve uluslararası ticaret, nakliye, nakliye ve ticaret, bankacılık, sigorta, fikri mülkiyet ve bilgi teknolojisi ile uğraşan şirketleri içerir.
https://iccwbo.org/
ICC, 100’den fazla ülkede 45 milyondan fazla şirketin kurumsal temsilcisidir. Ayrıca, işletmelerin herkes için barışı, refahı ve fırsatı güvence altına almasını sağlamayı hedefler.
ICC, savunuculuk, çözümler ve standart belirlemenin karışımıyla, pazar lideri ihtilaf çözümü hizmetleri sunmanın yanı sıra uluslararası ticareti, sorumlu iş davranışını ve düzenlemeye yönelik küresel bir yaklaşıma sahiptir. Üyeleri arasında dünyanın önde gelen şirketlerinin birçoğu, KOBİ’ler, iş dernekleri ve yerel ticaret odaları bulunmaktadır.
International Maritime Bureau
ICC Uluslararası Denizcilik Bürosu (IMB), Uluslararası Ticaret Odası’nın (ICC) uzmanlaşmış bir bölümüdür. IMB, 1981 yılında her türlü denizcilik suçu ve görevi kötüye kullanma ile mücadelede odak noktası olarak hareket etmek üzere kurulmuş, kar amacı gütmeyen bir kuruluştur.
Uluslararası Denizcilik Bürosuna bağlı olarak merkezi Kuala Lumpur’da olmak üzere 1992 yılında Korsanlık Raporlama Merkezi (Piracy Reporting Centre), 1992 yılında kurulmuştur. Gemi kaptanlarına herhangi bir korsanlık, silahlı soygun veya kaçak yolcu olaylarını bildirmeleri için 24 saat ücretsiz hizmet sunmaktadır. Denizcilik sektöründe, korsan saldırılar ve gemilerde silahlı soygunların meydana geldiği belirli limanlar/demirleme yerleri ile yüksek riskli alanlar hakkında farkındalık yaratmayı amaçlar.
Counterfeiting Intelligence Bureau
Sahtecilik İstihbarat Bürosu (CIB), 1985 yılında ICC Ticari Suç Hizmetleri bünyesinde uzmanlaşmış bir büro olarak kuruldu.
CIB kar amacı gütmeyen bir üyelik kuruluşudur. Dünya çapındaki üyelerinden bazıları aşağıdadır.
- Büyük çok uluslu şirketler
- Ticaret kuruluşları
- Hukuk firmaları
- Teknoloji üreticileri
- Araştırma firmaları
CIB politik değildir ve işletmeler, polis ve gümrük makamları için pratik önleme ve uygulama desteği sağlar. Bu, taklit ürünlerin üretimi ve dağıtımına karşı mücadelede değerli bir araçtır.
Financial Investigation Bureau
FIB, kara para aklama, dolandırıcılık ve şüpheli belgelerle ilgili konularda soruşturma ve soruşturma yürütür. Dünya çapındaki üyelerinden bazıları aşağıdadır.
- Uluslararası Bankalar
- Finansal Kurumlar
- Ulusal Mali İstihbarat Birimleri (FIU)
- Ulusal Düzenleme ve Denetleme Otoriteleri
- Kolluk
- FIB, kara para aklama, dolandırıcılık ve terörizmin finansmanında kullanılan mali araç suçlarının artan karmaşıklığına doğrudan bir araçtır. Günümüzün finansal kurumlarının ve devlet düzenleyicilerinin ihtiyaçlarını doğru bir şekilde karşılar.
ICC FraudNet
FraudNet, her ülkede önde gelen sivil varlık kurtarma uzmanları olan bağımsız avukatlardan oluşan uluslararası bir ağdır. FraudNet’in üyeliği, her kıtaya ve dünyanın büyük ekonomilerine ve ayrıca dolandırıcılık gelirlerinin genellikle gizlendiği karmaşık banka gizlilik yasalarına ve kurumlarına sahip önde gelen açık deniz servet cennetlerini kapsar.
FraudNet üyeleri, sofistike soruşturma ve adli tıp araçları ve en ileri hukuk prosedürlerini kullanarak sigorta, emtia, bankacılık, büyük yolsuzluk ve iflas/iflas gibi dünyanın en büyük ve en karmaşık küresel dolandırıcılıklarından bazılarının kurbanları için milyarlarca doları geri aldı. Üyeler, dolandırıcılık mağdurları için yerel ve uluslararası tazminatların alınmasında düzenli olarak devlet kurumları ve düzenleyiciler adına hareket eder.
Sigorta Dolandırıcılığı
Sigorta dolandırıcılığı, tüketicilere her yıl 308,6 milyar dolardan fazlaya mal olmaktadır. Böylece, 1993 yılında kurulan Koalisyon, tüm grupları sigorta dolandırıcılığına karşı birleştiren tek ittifaktır. Bununla birlikte, koalisyonu 280’den fazla üye kuruluş oluşturmaktadır.
Tüketiciler, sigortacılar, devlet kurumları, yasa koyucular, savcılar ve diğer kararlı ortaklar Koalisyon bayrağı altında bir araya geliyor. Ayrıca, dolandırıcılığı kimin yaptığına bakılmaksızın her türlü sigorta dolandırıcılığıyla mücadele edilmektedir.
https://insurancefraud.org
Bununla birlikte, üyelerinin kamu çıkarlarını koruma konusunda desteklemek için var olan bir kamu sektörü kuruluşudur. Şu anda Tameside MBC tarafından sunulan, ülkedeki en büyük paylaşılan hizmetlerden biridir.
Üyelik, kamu fonlarını ve/veya varlıklarını yönetme sorumluluğuna sahip tüm kuruluşlara açıktır. Ayrıca, hizmetlerinin kullanımı isteğe bağlıdır. Şu anda, yerel makamların neredeyse yüzde 90’ı üyedir. Üyelere, sosyal konut sağlayıcıları da dahildir. Bununla birlikte, hızla artan sayıda birbirine bağlı daha geniş kamu makamları vardır.
Son olarak, dış ticarette sahtecilik ve dolandırıcılıkla ilgili daha detaylı bilgi edinmek için alanda en yetkin isimlerden birisi olan Abdurrahman ÖZALP’in “Dış Ticarette Sahtecilik ve Dolandırıcılık” kitabı okunabilir.
